Co to jest magnes neodymowy?
Wynalezione na początku lat osiemdziesiątych minionego stulecia magnesy neodymowe są od 2009 roku najsilniejszym niedrogim wariantem magnesu trwałego. Ich siła, niewielki wymiar i niewielki koszt umożliwiły gwałtowny rozwój w technice audio, w budowie napędów elektrycznych oraz wielu innych obszarach.
Magnesy neodymowe wykonane są ze stopu określanego jako NdFeB - neodym, żelazo oraz bor. Przynależą do magnesów metalowych sporządzonych z pierwiastków ziem rzadkich. Układ elektronów w pierwiastkach ziem rzadkich umożliwia im wytwarzać intensywne pola magnetyczne. Pierwiastki ziem rzadkich są kosztowne, ale magnetyczne pola są tak skuteczne, iż wystarczy tworzyć bardzo małe magnesy, a przecież drobniejsze magnesy są w finalnym bilansie tańsze.
Identycznie niczym w wypadku innych mocno magnetycznych budulców, magnesy neodymowe są łamliwe, dlatego wzbogaca się je o specjalną powłokę profilaktyczną z trwalszego metalu, takiego jak nikiel, czy mocno sprężystego surowca, takiego jak plastik.
Obecnie magnesy neodymowe istnieją w rozmaitych klasach wytrzymałości od najniższej N24 do N55. Magnes N45 będzie miał pole 1,25 Tesli. Zbliża się to w tej wersji do zdolności magnetycznej medycznych urządzeń do rezonansu magnetycznego, jakie wymagają specjalnego, wolnego od metalu lokum. Urządzenia te mają magnesy, które pracują z siłą mniej więcej 3 Tesli.
Wszystkie materiały ferromagnetyczne zatracają własny magnetyzm w wyniku nagrzewania; temperaturę, w jakiej niszczą swój magnetyzm, nazywa się Punktem Curie. Magnesy neodymowe tracą własną siłę w obszarze temperatur od 80 stopni C do 230 oC i jest to zależne od asortymentu magnesu. Wprawdzie skrajna temperatura jest wyższa niż temperatura pokojowa (25 oC), jest przecież mniejsza niż w wypadku wielu innych wyrobów magnetycznych.
Neodymowe magnesy umożliwiły skonstruowanie wysokogatunkowych słuchawek dousznych. Aby mała wkładka słuchawkowa wykorzystywała wystarczającą siłę, by dźwięk rozbrzmiewał dobrze, magnesy w przetwornikach audio żądają silnego pola magnetycznego. Wprawdzie słuchawki douszne istniały wcześniej niż neodymowe magnesy, nie nadawały się jednak do odsłuchu o wysokiej próbie. Miniaturowy rozmiar i dobra wierność przetwarzanego dźwięku wkładek dousznych wiele wniosły do ekspansji odtwarzacza MP3.
Mnóstwo pomysłów na wykorzystanie neodymowego magnesu wymyślili Hobbyści. Są używane chociażby do sprzęgów w modelowych wagonach kolejowych i w silnikach elektrycznych, które zastępują silniki spalinowe w konstrukcjach samolotów, łodzi oraz w pojazdach kołowych. Rzekomo to modelarze wpadli na praktyczny koncept, żeby przymocowane do półki w warsztacie magnesy służyły jako trzymaki do narzędzi.
Mocniejsze gatunki neodymowych magnesów generują pewne zagrożenia, o których trzeba wiedzieć. Dwa magnesy mogą przybliżyć się nawzajem z dostateczną mocą, by się roztrzaskać czy nawet połamać palce, jeśli dłoń znajdzie się na linii ich przybliżania. Zdarzają się połknięcia, dwa magnesy potrafią zdusić przewód pokarmowy, sprawiając ból , a przede wszystkim niebezpieczne obrażenia. Intensywne pola magnetyczne potrafią zakłócać działanie rozruszników serca. Ich pole magnetyczne jest także dostatecznie intensywne, aby skasować informacje z nośnika na przykład z paska magnetycznego karty kredytowej bądź z dysku. Większe magnesy neodymowe nie powinny być przesyłane transportem lotniczym bowiem potrafią upośledzać aktywność nawigacyjnych urządzeń samolotu.