Neodymowy magnes - cóż to jest?

Odkryte pod koniec poprzedniego stulecia magnesy neodymowe są od 2009 roku najmocniejszym niedrogim wariantem magnesu stałego. Ich moc, niewielki rozmiar i niski koszt zainicjowały wielki postęp w technice audio, w konstrukcji motorów elektrycznych oraz wielu różnych zakresach.
Neodymowe magnesy wyprodukowane są ze konglomeratu oznaczanego jako NdFeB - neodym, żelazo plus bor. Należą do magnesów metalowych wyprodukowanych z pierwiastków ziem rzadkich. Porządek elektronów w pierwiastkach ziem rzadkich zezwala im wytwarzać intensywne magnetyczne pole. Pierwiastki ziem rzadkich są kosztowne, jednak magnetyczne pola są tak niezwykle mocne, że można produkować bardzo małe magnesy, a przecież mniejsze magnesy są w końcowym rachunku tańsze.
Podobnie jak w wypadku innych silnie magnetycznych surowców, magnesy neodymowe są kruche, zatem wzbogaca się je o specyficzną powłokę ochronną z twardszego metalu, takiego jak nikiel, bądź mocno elastycznego budulca, takiego jak plastik.
Dzisiaj magnesy neodymowe powstają w różnych klasach wytrzymałości od najniższej N24 do N55. Magnes N45 będzie miał pole 1,25 Tesli. Przybliża się to do zdolności magnetycznej medycznych urządzeń do rezonansu magnetycznego, jakie wymagają osobnego, wolnego od metalu wnętrza. Urządzenia takie posiadają magnesy, które działają z siłą mniej więcej 3 Tesli.
Wszelkie wyroby ferromagnetyczne zatracają swój magnetyzm w rezultacie nagrzewania; temperaturę, w jakiej trwonią własny magnetyzm, nazywa się Punktem Curie. Magnesy neodymowe zatracają własną wytrzymałość w szczycie temperatur od 80 stopni C do 230 stopni C i jest to zależne od asortymentu magnesu. Wprawdzie graniczna temperatura jest wyższa niż temperatura pokojowa (25 stopni C), jest wszak niższa niż w przypadku wielu kolejnych produktów magnetycznych.
Magnesy neodymowe umożliwiły stworzenie wysokogatunkowych słuchawek dousznych. Żeby niewielka wkładka słuchawkowa miała odpowiednią moc, by dźwięk brzmiał doskonale, magnesy w przetwornikach audio żądają dużego pola magnetycznego. Chociaż douszne słuchawki istniały wcześniej niż neodymowe magnesy, nie przydawały się jednak do odsłuchu o idealnej klasie. Niewielki wymiar plus doskonała wierność przetwarzanego dźwięku dousznych wkładek wiele wniosły do ekspansji odtwarzacza MP3.
Wiele wdrożeń neodymowego magnesu wymyślili Hobbyści. Są używane choćby do sprzęgów w modelowych wagonach kolejowych i w silnikach elektrycznych, które zastępują napędy spalinowe w konstrukcjach samolotów, łodzi i samochodów. Rzekomo to modelarze wpadli na praktyczny koncept, żeby przymocowane do półki w warsztacie magnesy służyły jako trzymaki do narzędzi.
Silniejsze gatunki magnesów neodymowych tworzą realne zagrożenia, o jakich należałoby mówić. Dwa magnesy potrafią przyciągnąć się nawzajem z odpowiednią mocą, żeby się roztrzaskać lub nawet złamać palce, jeśli ręka będzie akurat na drodze ich przybliżania. Zdarzają się połknięcia, dwa magnesy potrafią ścisnąć przewód pokarmowy, wywołując dyskomfort , a przede wszystkim mocne obrażenia. Mocne magnetyczne pola mogą utrudniać pracę rozruszników serca. Są także wystarczająco intensywne, aby usunąć dane z nośnika na przykład z paska magnetycznego karty kredytowej bądź z dysku. Większe neodymowe magnesy nie powinny być przesyłane drogą lotniczą gdyż potrafią zakłócać działanie urządzeń nawigacyjnych samolotu.